هزینۀ فرصت به چه معناست ؟

انتخاب، یکی ار رفتارهای خودآگاه یا احساسی انسانی است که روزانه در شرایط مختلفی با آن مواجه می‌شود. انتخاب یک کالا یا محصول از میان سایر محصولات، انتخاب یک روش از میان روش‌های مختلف و هزاران انتخابی که روزانه توسط بشر در حال انجام گرفتن است. زمانی که شما از میان چندین فرصت انتخابی یکی را برمی‌گزینید، درواقع سایر انتخاب‌ها را فدای انتخاب مورد نظر کرده‌اید و مزایایی که ممکن بود سایر انتخاب‌ها برای شما به همراه آورند را از دست داده‌اید. ممکن است بازدهی انتخاب مورد نظر شما بیشتر یا کم تر از بازدهی انتخاب‌های دیگر باشد. بررسی چنین موضوعاتی در متغیری به نام هزینه‌ی فرصت تعریف می‌شود که در ادامه توضیح مختصری از آن را بیان می‌کنیم.

هزینه‌ی فرصت به چه معناست؟

ما در قبال انتخاب‌هایی که انجام می‌دهیم، گذشته از درست یا غلط بودن آن‌ها، انتخاب‌ها و فرصت‌های دیگری را از دست می‌دهیم. این مزایای از دست رفته یکی از متغیرهای محاسبه‌ی هزینه‌ی فرصت می‌باشد. فرمول محاسبه‌ی هزینه فرصت درواقع تفاوت بین بازده هر گزینه می‌باشد.

هزینه‌ی فرصت از دست رفته = بازدهی درصدی طرح سودده – بازدهی درصدی طرح منتخب

طرحی را در نظر بگیرید که گزینه‌ی منتخب شما بوده و با هدف 10 درصد نرخ بازگشت تعیین شده است. طرح سودده دیگری که جزو سایر گزینه‌ها بوده و درصورت انتخاب، توانایی 12 درصد نرخ بازگشت را داشته است، پس مقدار هزینه‌ی فرصت محاسبه شده در این مثال، 2 درصد می‌باشد که این مقدار نشان‌دهنده‌ی هزینه‌ی فرصت از دست رفته می‌باشد. نکته‌ی قابل توجه این است که هزینه‌ی فرصت بیشتر به بازگشت گزینه‌ی از دست رفته اطلاق می‌شود تا به بازگشت گزینه‌ی انتخابی.

تعریف هزینه‌ی پرداخت

اگر از میان چندین مورد انتخابی یکی از آن‌ها را برگزینیم درواقع  میزان هزینه‌ی فرصت ما برابر است با هزینه‌ی مرتبط با بهترین انتخاب از میان انتخاب‌های دیگر که از آن‌ها صرفنظر شده است.

می‌توان از هزینه‌ی فرصت در تمامی انتخاب‌های روزانه‌ی خود استفاده کنید. برای مثال شما تمایل دارید یک گوشی هوشمند بخرید. حاصل تحقیقات و بررسی‌های شما دو گوشی با مشخصات سخت افزاری و نرم افزاری یکسان ولی با برندهای مختلف است که قیمت یکی از آن‌ها دومیلیون و سیصد و دیگری دو میلیون می‌باشد. اگر انتخاب شما گوشی هوشمند دومیلیون و سیصد تومانی باشد هزینه‌ی فرصت از دست رفته ی شما 300 هزارتومان است. البته از این شاخص بیشتر در پروژه های اقتصادی استفاده می‌شود.

هزینه‌ی فرصت در سرمایه‌گذاری