کرونا ویروس بزرگترین تاثیر خود را در حوزهی اقتصاد داشت، با محدودیتهایی که در فعالیت مشاغل برای جلوگیری از شیوع بیماری پیش آمد، بسیاری از کسبوکارها با کاهش فروش و یا حتی تعطیلی کامل مواجه شدند. اما با گذشت زمان بسیاری از مشاغل با فروش آنلاین و حضور در فضای وب تلاش کردند به فعالیتهای خود ادامه دهند.
با وجود و شیوع بیماری ویروسی کرونا تغییر رفتار مردم در خرید کردن نیز کاملا مشهود است. به دلیل محدودیتهایی که وجود دارد مردم تمایل بیشتری به خرید آنلاین و حضور کمتر در مراکز خرید دارند و استقبال از خرید محصولات بهداشتی و سلامتی، مواد غذای و محصولات سرگرمی خانگی افزایش یافته است.
در شرایط فوق کسبوکارها برای ادامهی حیات خود وارد فضای وب و فروش آنلاین شدهاند و به طور حتم رقابت بین آنان نیز بسیار شدید است. شناخت و تحلیل رفتار و انتظارات مشتریان از اساسیترین نکات قابل توجه و تمرکز است.
تحلیل رفتاری مشتریان در سایهی بررسی عادتهای خرید آنان امکانپذیر است که تحت تاثیر الگوی اجتماعی، فردی و تکرار اتفاق میافتد. از طریق تحلیل رفتار مشتریان امکان وفادارسازی به شیوهی شخصی سازی ارتباط امکانپذیر است. تقویت ارزش طول عمر مشتری با تمرکز بر روی شناسایی شاخصهای مورد علاقهی مخاطب و محرکهای تاثیرگذار و ارائهی پیشنهادهای موثر به مشتری از دیگر فواید تحلیل رفتار مشتریان است. فروشگاههای آنلاینی که دست به تحلیل بازار و مشتری خود میزنند در کنار شناسایی علایق مشتریان خود فعالیتهای رقبایشان را نیز زیر نظر دارند و از روند تغییرات بازار غافل نخواهند بود.
انواع روشهای تحلیل رفتار مشتریان
در تحلیل رفتار مشتریان بهتر است ابتدا مشتریان خود را در دستهبندیهای مشخصی قرار تقسیم نماییم. تا بتوانیم بر اساس انواع روشهای تحلیل، روش مناسبتری را انتخاب نماییم.
- RFM : Recency Frequency Monetary (آخرین زمانی که مشتری خرید کرده، تعداد دفعاتی که مشتری خرید کرده، مبلغی که مشتری خرید کرده) یکی از شیوههای تحلیل که در فعالیتهای کالا محور پرمصرف و فروشگاههای جامع کالا، همچنین خدمات عمومی پر طرفدار مانند حملونقل استفاده میشود. نتایج این تحلیل بسیار جامع و همهجانبهنگر برای مدیران فروشگاههای آنلاین یک لیست کارآمد از کالاها و خدمات پر طرفدار را ارائه میدهد.
- CLV : شیوهی محاسبهی ارزش طول عمر مشتری که بر اساس ارزش ایجاد شده توسط شرکت برای مشتری و به همان نسبت ارزش ایجاد شده برای شرکت توسط مشتری را مبنای تحلیل خود قرار میدهد. این تحلیل بیشتر برای کسبوکارهایی با فعالیت منحصربه فرد که ارائهی خدمات یا کالای بهخصوصی را انجام میدهند مناسب است. در این شیوهی محاسبه میزان ارزش و اعتباری که شرکت برای مشتریان خود قائل است در کنار میزان ارزش و اعتباری که مشتری نسبت به شرکت فوق دارد مورد بررسی قرار میگیرد.
با انجام دستهبندی فوق ارزشسازیهای متقابل مشتریان و آنلاین شاپها را خواهیم داشت که اصلیترین هدف آن وفادارسازی مشتریان است. مشتریانی که خریدی نداشتهاند اما در تبلیغات و شناساندن محصولات به شرکت کمک میکند با مشتریانی که با انجام خرید برای شرکت فوق سوداوری دارند، همه باید مورد تحلیل قرار گیرند. با انجام تحلیلی درست، رفتار گروههای هدف را در بعدهای زمانی مختلف، با نوجه به نوع کالا و خدمات میتوانید باشگاهی از مشتریان بالفعل و بالقوه را داشته باشید. وفادار سازی مشتری همان چیزی است که شرکتهای فروش آنلاین محصولات و ارائهی خدمات برای آن تلاش میکنند زیرا سودآوری و ادامهی فعالیت آنها به آن بستگی دارد.
سخن پایانی
تحلیل رفتار مشتریان و بازار هدف امری لازم برای تمام مشاغلی است که در جهت ارائهی کالا و خدمات فعال هستند اما در حال حاضر و پاندمی بیماری کرونا امری ضروری است زیرا در بازار رقابتی حال باید مشتریان خود را حفظ و در جهت گسترش بازار فعالیت شود تا امکان حفظ و و تداوم فعالیت وجود داشته باشد.