هزینهی فرصت بیانگر چه چیزی است؟
اقتصاد علمی است که از که از پایهگذاری آن چند صده بیشتر نگذشته است، و تلاش آن در جهت بهتر و آسانتر کردن زندگی بشر است. اقتصاددانان در تمام دنیا با توجه به اینکه نیازهای بشر نامحدود و منابع در دسترس او محدود است، سعی در اتخاذ بهترین تصمیم دارند، تمام این توضیحات مقدمه ای است برای تعریف مفهوم هزینهی فرصت به عنوان یک مسالهی علمی در اقتصاد.
هزینهی فرصت
Opportunity Cost یا همان هزینهی فرصت از مفاهیم اساسی در اتخاذ یک تصمیم اقتصادی است، و به معنای هزینهی فعلی یا آتی ناشی از انتخاب یک گزینه و رد گزینه‌ای دیگر است. هزینهی فرصت در تصمیمگیریها بسیار مهم است زیرا ممکن است در برخی تصمیمات هزینهی فرصت یک تصمیم خیلی بیشتر از هزینهی مالی مستقیم انتخاب آن گزینه باشد. به هزینهی فرصت هزینهی فرصت سرمایه یا هزینهی فرصت از دست رفته نیز میگویند.
زمانی که شما در جایگاه یک سرمایهگذار و تولید کننده قرار بگیرید، و بر اساس مصرف منابع کمیاب (دارای محدودیت مصرف)، جهت تولید کالایی مشخص از کالایی دیگر چشمپوشی نمایید، در واقع آن کالای دیگر را که میتوانستید تولید کنید، جهت تولید کالای دیگر قربانی کردهاید، در این صورت تمام مزایای کالای قربانی شده را به عنوان، هزینهی تولید یا هزینهی فرصت تلقی مینماییم.
هزینهی فرصت اغلب در پروژههای اقتصادی مطرح میشود، تا تخصیص منابع به بهترین نحو انجام شود. هزینهی فرصت به عنوان یک مفهوم بسیار کاربردی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی و اجرایی، نقش مهمی در تضمین استفاده‌ی کارا از منابع کمیاب دارد.
هزینهی فرصت محدود به هزینههای پولی و مالی نمیشود، بلکه هر آن چیزی که دارای ارزش بوده است و شما با نادیده گرفتن یک تصمیم از آن صرف نظر کردهاید را شامل میشود، حتی لذت از دست رفته، زمان صرف شده و …در واقع بالاترین فرصت یا فایدهی از دست رفته.
برای درک بهتر مفهوم هزینهی فرصت آن را بایک مثال توضیح میدهیم، فرض کنید شما به هر دو ورزش شنا و سخرهنوردی علاقهمند هستید، در این بین انتخاب شما رفتن به کلاسهای آموزش شنا است، هزینهی فرصت در این تصمیم تمام تفاوت هزینههای مالی و شهریهای است که بین کلاس شنا و سخرهنوردی وجود دارد، تفاوت زمان صرف شده در دو کلاس، عدم لذت کافی به نداشتن تمرکز صرف در کلاس و تردید همیشگی نرفتن به کلاسهای آموزشی سخرهنوردی، محروم شدن از مهارت سخرهنوردی و … است. حال اگر فرد تصمیم به شرکت همزمان در هر دو کلاس را داشته باشد، هزینهی فرصت محروم شدن فرد از زمان آزاد و استراحت و سایر سرگرمیها است.
توجه و محاسبهی هزینهی فرصت در زندگی روزمره نیز کار دشواری است، زمانی که شما در مقابل اتخاذ یک تصمیم، سایر تصمیمات ممکن را قرار میدهید به طور حتم دچار استرس و تنش ناشی از انتخاب تصمیم درست خواهید شد. در هر حال چه شما از هزینهی فرصت تصمیمتان آگاه باشید چه نباشید، هزینهی فرصت همیشه وجود دارد زیرا در هر شرایطی منابع نامحدود وجود ندارد، در نتیجه با در نظر گرفتن هزینهی فرصت میتوانید تصویری صحیح و موجه از وضعیت حاصل از نتیجهی انتخاب و انجام تصمیم خود داشته باشید.
