طرح توجیهی (امکان سنجی) در واقع یک گزارش بر پایهی تحلیل های علمی است که توجیه پذیری یک طرح را در ابعاد مختلف بازار، فنی و مالی بررسی مینماید.
طرح توجیهی پویا
طرح توجیهی پویا یکی از انواع امکان سنجی در ارائهی یک طرح و بسیار ارزشمند و کاربردی است، طرح توجیهی پویا در مقابل طرح توجیهی ایستا مطرح میشود، به ویژه با توجه به شرایط اقتصادی کشورمان که از ثبات چندانی برخوردار نیست از روشهای پرکاربرد است.
اهمیت توجه به طرح توجیهی پویا
امروزه شرایط متغیر و بیثبات اقتصادی و نوسانات ارزی تحلیل و ارزیابی صحیح رابرای یک سرمایهگذاری مطمئن بسیار دشوار نموده است، شکایات بسیاری از سرمایهگذاران در شرایط فعلی بازار این است که طرحهای توجیهی پاسخگوی نیاز آنان نیست، زیرا با هر افزایش و کاهش در متغیرهای اقتصادی مانند نرخ ارز، هزینهی خرید و اجارهی زمین، هزینهی مواد اولیه و ماشین آلات و …سرمایه گذاران را دچار مشکل و بازبینی چندین بارهی طرح توجیهی تهیه شده مینماید که این مساله خود نیاز به زمان و هزینهی چندین باره دارد.
دلیل اصلی این سردر گمیها این است که ارزیابیها و تحلیلهای سرمایهگذاران مبتنی بر دادههای اقتصادی و روند قیمتی است که به طور مداوم در حال تغییر است، و قیمتهای نهادههای مختلف یک هفتهی قبل نسبت به حال حاضر قدیمی میباشند، که این مسئله نمیتواند به فعالان اقتصادی راهکاری برای قیمت گذاری و ادامهی حیات در شرایط متغیر اقتصادی را ارائه دهد، به بیانی دیگر تحلیل و ارزیابیهایی که بر اساس اطلاعات گذشته است نمیتواند راهکاری مناسب برای آینده ارائه دهد.
در یک مطالعهی امکان سنجی، فرد محقق باید با در نظر گرفتن منابع موجود در دسترس و شرایط محیطی از جمله وضعیت اقتصادی بستر مورد نظر، نرخ ارز، میزان دستمزد کارکنان ، و هزینهی تولید و محاسبهی درآمد و سود حاصل، امکان دستیابی فرد را برای هدف تعیین شده تخمین زند،که این مسئله با وجود شرایط حال حاضر ایران که تمام متغیرهای اقتصادی وابسته به بازار جهانی و داخلی دستخوش تغییر است، تنها با ایجاد یک مدل توجیهی پویا که تمام این بی ثباتی و نوسانات را در دل تحلیلها و پیش بینیهای خود جای دهد امکان پذیر خواهد بود.
طرح توجیهی پویا یک مدل ارزیابی مالی است که در شرایط متغیر اقتصادی کاربرد دارد، در این مدل ارزیابی مالی به سرمایه گذاران این امکان داده میشود که در شرایط متفاوت اقتصادی بتوانند طرحهای ارائه شدهی خود را بازبینی نمایند، و هر در هر زمانی با توجه به تغییرات نرخ ارز و سایر دادههای مالی و فنی و نهادههای تولیدی پارامترهای خود را تغییر دهند و متغیرهای اساسی همچون محاسبهی نقطهی سر به سر فروش و قیمت محصولات خود را محاسبه نمایند.
مزایای طرح توجیهی پویا
از مزایای این طرح توجیهی کاربرد آن در شرایط نامتعادل است که به کارفرمایان و سرمایهگذاران امکان هضم و تحلیل نوسانات را میدهد، همچنین این مدل بر اساس دیدگاه و برنامهی کارفرما تدویین میشود و به فرد این امکان را میدهد که در هر زمانی با تغییر متغیرهای برنامه ریزی شده بدون نیاز به مشاور مفروضات مدل خود را برای دستابی به هدف تعیین شدهی خود تغییر دهد. این مدل امکان نظر سنجی و برخورداری از انتقادات و پیشنهادات را برای بهتر شدن نیز دارا میباشد.